نقشه شمیم برای سند تک برگ|نقشه شمیم بانک کاداستر

سامانه شمیم واژه ای است که حدوداً یک دهه در عرصه نقشه برداری در ایران به وجود آمده است و باعث پیشرفت و سهولت کار در حوزه نقشه برداری به خصوص نقشه برداری کاداستر و املاک شده است این سامانه همانطور که در مقاله مربوطه توضیح داده شده است توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور تاسیس شده اما به دلیل کاربرد بسیار بالای آن فقط به پروژه های ملکی ختم نشد و در پروژه های مختلف نقشه برداری مورد استفاده قرار می گیرد.

 بالا رفتن ارزش املاک در ایران ورود مشکلات ملکی بی نهایت در اداره ثبت اسناد و املاک و همچنین دادگاه های مختلف این کشور را مجبور به تاسیس این سامانه کرد تا بتوان با استفاده از این سامانه نقشه های یکپارچه و بسیار دقیق تهیه کرد ما چرا نقشه ها دقیق  باشند چه لزومی به یکپارچگی این نقشه ها وجود دارد در ادامه به همه این موارد خواهیم پرداخت.

 در گذشته مشکلات مختلف ملکی وجود داشت که اکثر آنها به خاطر همین عدم یکپارچگی بود برای مثال موقعیت دقیق املاک با دقت مناسبی مشخص نبود د و مرز زمین‌ها بر اساس حد و حدود موجود آنها در سند مشخص شده بود ه با کمی تغییر در عوارض می‌توان این حد و حدود را تغییر داد و یا موقعیت یک ملک بر اساس پلاک ثبتی مشخص شده بود که این موضوع تبعات زیادی دارد و اکنون شاهد اسناد قدیمی هستیم که موقعیت آنها مشخص نیست و باید پلاک جانمایی شود به همین خاطر نقشه‌های شمیم به وجود آمدند.

 در حقیقت هر نقشه‌ای که با استفاده از سامانه شمیم تهیه شود نقشه شمیم است اما در عامیانه نقشه های شمیم نقشه‌ utm از املاک و زمین‌ها هستند که با اتصال به سامانه شمیم برداشت و تهیه شدند.

مبانی فنی

در این مبحث مروری به مباحث فنی که قبلاً به صورت مفصل در مقالات مختلف به آنها پرداخته شده است ی‌پردازیم تا دید کافی برای مباحث اصلی مقاله نقشه شمیم داشته باشیم اما برای مطالعه کامل مباحث این بخش قسمت مقالات سایت مراجعه نمایید.

سامانه شمیم چیست؟ (مرور کلی)

یک روش برداشت با استفاده از جی پی اس‌های مولتی فرکانس روش rtk است در این روش جی پی اس دو فرکانس با مولتی فرکانس به یک سامانه با استفاده از رادیو های داخلی و خارجی و یا اینترنت متصل می شود  که علاوه بر تعیین موقعیت با استفاده از ماهواره‌های جی‌پی‌اس گلوناس بای ۲ گالیله و … تصحیاتی ز یک ایستگاه دقیق با موقعیت دقیق دریافت می‌کند تا دقت این برداشت به کوچکتر از ۳ سانتی متر برسد سامانه شمیم دقیقاً همان ایستگاه با موقعیت دقیق است.

 اما دقت بیشتر از ۳ سانتی متر یا کوچکتر از ۳ سانتی متر یعنی چه وقتی شما با استفاده از جی پی اس برداشتی را انجام میانگین گیری ‌کند و تعدادی نقطه از آن موقعیت برداشت می کند مختصات این نقاط هیچ وقت دقیقاً با هم یکی نیست زیرا عوامل موثری در تعیین دقت این نقاط وجود دارد وقتی می‌گوییم دقت ۳ سانتی متر یعنی دایره به قطر ۳ سانتی متر که نقاط برداشت شده از موقعیت مورد نظر آن دایره وجود دارد و جی پی اس یک میانگین از تمام این نقاط به ما نمایش می دهد هرچه این عدد بزرگتر و این دایره بزرگتر موقعیتی به ما نشان می دهد خطای بیشتری دارد

تفاوت GPS عادی با RTK سامانه شمیم

جی پی اس های عادی که خطای بین ۱ تا ۵۰ متر دارند فقط امواج L1 را دریافت می کند اما جی پی اس های دو فرکانس و مولتی فرکانس امواجL2 ,L3 را نیز دریافت می‌کند که دقت کار را بالا می برد همچنین با اتصال به سامانه شمیم که یک سامانه rtk است تصحیاتی نیز ز این سامانه دریافت می کند که دقت کار را به   بیشتر از سانتی متر می رساند.

نحوه دریافت مختصات دقیق از شمیم

با اتصال گیرنده به سامانه شمیم از طریق اینترنت تصحیحات را دریافت کرده و موقعیت دقیق مشخص می شود

مفهوم طول و عرض جغرافیایی در نقشه شمیم

در نقشه های ایران ما از بیضوی wgs 1984  استفاده می‌کنیم که در این بیضوی زمین را به دو قسمت طول و عرض تقسیم می کند و موقعیت در آن بر اساس درجه مشخص می شود

 UTM چیست و چرا در نقشه شمیم مهم است؟

در مقاله سیستم مختصات utm کاملاً در مورد این موضوع توضیح داده شده است اما به صورت کلی فرض کنید زمینی که تقریباً بیضوی شکل است را بخواهیم بر روی یک کاغذ به نمایش بگذاریم سیستم مختصات UTM همان کاغذ است که برای اینکه بتواند این پیاده سازی را انجام دهد زمین را به ۶۰ قسمت یا زون تقسیم کرده است که ایران در زون ۳۸ ۳۹ ۴۰ و ۴۱ قرار دارد که زون ۳۸ غرب کشور می باشد و زون ۴۱ شرق کشور می باشد همچنین تهران در زون ۳۹ قرار دارد.

سیستم مختصات شمیم چگونه کار می‌کند؟

 سامانه شمیم بر اساس بیضوی wgs 1984  و سیستم مختصات UTM طراحی شده است تا بتواند بر نقشه های ملی تطبیق کامل داشته باشد.

فصل ۲: مراحل تهیه نقشه شمیم

در ادامه مقاله آموزشی به مراحل تهیه نقشه شمیم می پردازیم این موارد کامل‌ترین مراحل نقشه برداری شمیم می باشد.

ثبت نام در سامانه شمیم 

هر نقشه بردار می تواند در سامانه شمیم به صورت رایگان ثبت نام نماید و یوزر پسورد خود را برای اتصال به سامانه شمیم دریافت نماید که در مقاله سامانه کاملا با آن پرداخته شده است.

فرایند میدانی برداشت مختصات با شمیم 

نقشه بردار بعد از اتصال به سامانه شمیم با یوزر پسورد شخصی خود اقدام به برداشت مختصات گوشه‌ های محدوده مورد نظر می نماید  لازم به ذکر است مام گوشه‌ها برای دقت بالاتر باید برداشت شود.

دستگاه‌های مورد استفاده در برداشت

برای برداشت حتماً باید جی پی اس‌های مولتی فرکانس تا بتوان به سامانه های شمیم متصل شد و اتصال با گوشی موبایل و جی پی اس های دستی امکان پذیر نیست در مورد جی پی اس های مولتی در بازار موجود است.

نرم افزارهای مرتبط با ترسیم نقشه شمیم

نرم افزارهای ترسیم  برای این کار می‌توان اتوکد وCIVIL 3D یا arcgis باشد.

تهیه نقشه شمیم در محیط AutoCAD و ArcGIS

بعد از برداشت نقاط ز نقاط موجود خروجی گرفته این خروجی می توان در فرمت  txt,shp dxf باشد.

در arcgis می توانید شیپ فایل یا فایل نقاط تکست را وارد نرم‌ افزار کرده و ترسیمات را انجام دهید همچنین در نرم افزار اتوکد می توانید فایل dxf نقاط را وارد کرده و ترسیمات را انجام دهید در نهایت نقشه آماده شده را به صورت چاپ و pdf خروجی بگیرید.

نکات فنی در صحت و دقت نقشه

برای اینکه بتوانید نقشه دقیق تری داشته باشید حتماً نکات زیر را توجه کنید.

زمان برداشت را روز قرار دهید تا عوارض زمین را به خوبی ببینید.

در زمان های ابری و بارندگی  برداشت انجام ندهید را در این زمان خطای جی پی اس‌ها بالا می‌رود.

 حتماً در هنگام برداشت هر نقطه به دقت نقطه توجه کنید اگر دقت نقطه در زمین های شهری بیشتر از 3 سانتی‌متر و در زمین های کشاورزی بیشتر از ۵ سانتی متر بود شرایط را چک کرده دقت را بالا ببرید و دوباره برداشت کنید.

 سعی کنید علاوه برداشت نقطه ابعاد را با استفاده از متر لیزری برداشت کنید تا در هنگام ترسیم ابعاد برداشتی را با ابعادی که روی نقشه هست چک کنید اگر تعداد اضلاع زیاد بود چند ضلعی که شک دارید را انجام دهید.

چک لیست استاندارد تهیه نقشه شمیم 

این چک لیست شامل:

 تعیین بهترین روش برای تهیه نقشه یو تی ام که در مقاله چگونه نقشه یو تی ام تهیه کنیم به آن پرداخته شده است

تعیین بهترین موقعیت برای ایستگاه های جی پی اس

ترسیم کروکی در هنگام برداشت

چک کردن  خطای نقاط

چک کردن اندازه ها با متر لیزری

کاربردهای نقشه شمیم

نقشه یو تی ام کاربرد های مختلفی در نقشه برداری ایران و تهیه نقشه های استاندارد در کشور عزیزمان دارد که در ادامه مقاله به تعدادی از آنها می پردازیم.

تهیه نقشه شمیم جهت دریافت سند: 

چه املاک سنددار قدیمی و چه املاک فاقد صنعت جهت دریافت سند تک برگ نیاز به نقشه یو تی ام با تاییدیه کارشناس رسمی دادگستری دارد در مورد این کاربرد در مقالات مختلف بسیار پرداخته ایم که با مراجعه به آنها می توانید مطالعه کافی در این زمینه داشته باشید.

 جانمایی پلاک ثبتی با نقشه شمیم 

بعد از جانمایی پلاک ثبتی روی نقشه ها اقدام به پیاده سازی نقاط ملک مورد نظر می نماییم برای اینکه به دقت بالایی برسیم باید در هنگام پیاده سازی نقاط به سامانه شمیم متصل باشیم.

تطبیق نقشه شمیم با نقشه ثبتی قدیمی:

گاهی مواقع نقشه شمیم وضع موجود با وضعیت ثبتی آن تطبیق ندارد و متفاوت است در این  زمان ما باید نقشه شمیم را با نقشه های ثبتی قدیمی مقایسه کنیم تا حد و مرز دقیق زمین مشخص شود.

 استفاده در دعاوی حقوقی و کارشناس رسمی مختلف 

نقشه‌های شمیم در دعاوی ملکی بسیار مطرح است برای مثال برای پس گرفتن زمین از اراضی منابع طبیعی ابتدای کار باید نقشه شمیم تهیه گردد تا بتوان زمین مورد دعوی را مشخص نمود .

تثبیت حدود و رفع تداخلات 

این مورد را با یک مثال توضیح می‌دهیم فرض کنید دو زمین کشاورزی سالهاست بر سر مرز مین‌های خود دعوا دارند و هر دو معتقدند که هر ساله شخص مقابل در زمان درو و شخم زنی حد و مرز را ز بین می‌برد در این مواقع با تهیه نقشه شمیم هر بار که حد و مرز تغییر کرد حد و مرز را می توان با نقشه شمیم پیاده سازی کرد.

نقشه شمیم و مراجع قانونی 

در این قسمت به موارد و قوانین مهم در نقشه های شمیم می پردازیم. 

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و تایید نقشه  شمیم:

از زمان تاسیس سامانه شمیم سازمان ثبت املاک دیگر نقشه های معمولی را تایید نمی کند و نقشه ای مورد تایید این سازمان است که با سامانه شمیم برداشت شده باشد شاید با خود بگویید روش‌های دیگری برای بالا بردن دقت نقشه‌ها وجود دارد اما وجود این روش‌ها باز هم سازمان ثبت املاک و اسناد فقط نقشه هایی که با استفاده از سامانه شمیم برداشت شده باشند قبول می کند.

نقش کارشناسان رسمی دادگستری 

 کارشناسان رسمی دادگستری موظفند نقشه هایی که به سازمان ها یا ارگان ها دولتی و حقوقی ارائه می دهند با استفاده از سامانه شمیم برداشت شده باشد. 

اهمیت مهر و امضای نقشه در مراجع قانونی:

 هر نقشه برداری که در سامانه شمیم ثبت نام کرده باشد و جی پی اس مولتی داشته باشد می تواند نقشه شمیم تهیه کند اما نقشه ای فقط در مراجع دولتی مورد قبول است که به مهر و امضای کارشناس رسمی دادگستری رشته نقشه برداری و امور ثبتی رسیده باشد.

آینده نقشه های شمیم

با بالا رفتن محبوبیت سامانه شمیم و وابستگی زیاد زمان ها و ارگان ها به این سامانه اینده نقشه های شمیم مشخص است که رو به پیشرفت است در ادامه به چند نکته مهم در این مورد می پردازیم.

 توسعه زیرساخت‌های GNSS در ایران 

با بالا رفتن همیت نقشه های شمیم تعداد ایستگاه های این سامانه روز به روز توسط دولت در حال افزایش است و  اضافه شدن تعداد ایستگاه ها در نتیجه باعث بالا رفتن دقت نقشه ها می شود .

سامانه شمیم در مقابل نمونه های خارجی 

سامانه شمیم به عنوان زیرساخت موقعیت یابی دقیق در ایران، در مقایسه با سامانه های مشابه جهانی مانند SAPOS (آلمان)، OS Net (بریتانیا) و CPOS (نروژ) هنوز در مرحله توسعه و تثبیت قرار دارد. هرچند از نظر ساختار شبکه CORS و پشتیبانی از RTK لحظه ای، شمیم از الگوهای بین المللی پیروی می کند، اما در چند زمینه تفاوت هایی وجود دارد:

پوشش و تراکم ایستگاه‌ها: شمیم پوشش نسبتاً خوبی در مراکز استان ها دارد، اما هنوز در مناطق کم جمعیت یا صعب العبور تراکم ایستگاه‌ها به اندازه ی SAPOS یا OS Net نیست.

دسترسی کاربران: در سامانه های اروپایی، کاربران به راحتی با ثبت‌نام و اشتراک، به داده‌های RTK دسترسی دارند؛ در حالی که شمیم نیازمند مجوز سازمان ثبت و استفاده از تجهیزات تایید شده است.

دقت و پایداری: دقت موقعیت یابی شمیم در شرایط مناسب، در حد ۲-۳ سانتی متر است که قابل قبول است، اما برخی قطعی های مقطعی یا محدودیت های ارتباطی در مناطق دورافتاده هنوز چالش برانگیز هستند.

پشتیبانی فنی و خدمات آنلاین: سامانه هایی مانند SAPOS دارای پنل مدیریت پیشرفته و پشتیبانی ۲۴ساعته هستند؛ در حالی که شمیم بیشتر از طریق مراکز ثبت استانی و اپراتورهای مجاز پشتیبانی می شود.

در مجموع، شمیم گامی اساسی در بومی سازی موقعیت یابی دقیق در ایران است؛ اما برای رسیدن به سطح سامانه های اروپایی، نیازمند ارتقای زیرساخت ها، بهبود درگاه های کاربری، و دسترسی آسان تر برای متخصصان است.

جدول مقایسه سامانه شمیم با نمونه های بین‌المللی

 نقش شمیم در نقشه برداری با پهپاد 

با استفاده از شمیم می توان نقاط کنترل با دقت بالا تهیه کرد و زمان تهیه این نقاط کنترل با این روش RTK حداقل می رسد که به نوبه خود در روند تهیه نقشه ها با استفاده از  نقشه برداری با پهپاد بسیار چشمگیر است.

هوش مصنوعی و سامانه شمیم 

شاید در آینده هوش مصنوعی در ایران و در حوزه نقشه برداری به پیشرفت چشمگیری برسد برای مثال تهیه نقشه های شمیم به وسیله هوش مصنوعی مکان پذیر باشد برای مثال در موقعیت نقشه بردار نقاط را برداشت کرده و دیگر نیاز به ترسیم نداشته باشد و هوش مصنوعی خود به صورت خودکار نقشه را ترسیم نماید.

سخن پایانی 

 کشور ما به دورانی رسیده است که  قیمت املاک و زمین‌ها از بسیاری از کشورهای توسعه یافته بالاتر رفته است این موضوع علاوه بر نگرانی‌های اجتماعی  نگرانی‌های حقوقی را نیز به دنبال می آورد زیرا اهمیت املاک باعث بالا رفتن تنش های حقوقی و دعاوی مختلف می شود و در اینجا نقشه های شمیم به عنوان مرجع بسیار مهم و قانونی می توانم بسیاری از این دعوا را  حل نمایند زیرا این نقشه های دقیق سندی بسیار مهم و قابل استناد و دفاع در مراکز حقوق است.

استفاده از سامانه شمیم، اگرچه نیازمند تجهیزات استاندارد، دانش تخصصی، و رعایت دقیق دستورالعمل هاست، اما در ازای آن، دقتی بینظیر، قطعیت قانونی، و اطمینانی ماندگار ارائه می دهد. با توجه به پوشش رو‌ به گسترش ایستگاه های CORS در کشور و تجربیات موفق پروژه‌های انجام شده، می توان گفت آینده ی نقشه برداری ملکی در ایران، وابسته به شمیم و توسعه آن خواهد بود.

برای مهندسان، کارشناسان رسمی، مالکان، و حتی مراجع قضایی، نقشه شمیم دیگر یک انتخاب نیست؛ بلکه ضرورت است.

 شرکت نقشه برداری مپ اسکیل  همیشه پیشرو در حوزه امور ثبتی ترین و دقیق ترین نقشه های شمیم با روش‌های مختلف و ابداعی را برای متقاضیان عزیز فراهم کرده است جهت مشاوره و استعلام میتوانید با شماره‌های 09120448336-02128423013 تماس حاصل نمایید. 

سوالات پر تکرار درباره نقشه شمیم

۱. آیا هر کسی می تواند نقشه شمیم تهیه کند؟

خیر. تهیه نقشه شمیم یک کار تخصصی است که باید توسط مهندسان نقشه بردار دارای صلاحیت انجام شود. برای تایید قانونی این نقشه ها، حضور کارشناس رسمی دادگستری یا مهندس دارای پروانه اشتغال به کار نظام مهندسی الزامی است. برداشت با دستگاه های GNSS حرفه ای و اتصال صحیح به سامانه شمیم نیز پیش‌نیاز آن است.

۲. چه تفاوتی بین نقشه شمیم و نقشه UTM معمولی وجود دارد؟

نقشه های UTM معمولی گاهی با استفاده از گوگل ارث یا دستگاه های GPS ساده تهیه می شوند و دقت آن‌ها در حد چند متر است. اما نقشه شمیم با اتصال مستقیم به ایستگاه های GNSS دائمی شمیم، دارای دقت سانتی متری است و برای کارهای ثبتی، قابل استناد در مراجع قانونی و قضایی است.

۳. برای چه املاکی تهیه نقشه شمیم ضروری است؟

• در موارد زیر نقشه شمیم الزامی یا بسیار مفید است:
• املاکی که فاقد سند مالکیت هستند و نیاز به جانمایی دارند
• املاکی که حدود اربعه مشخصی ندارند یا دچار تداخل شده‌اند
• درخواست صدور سند تکبرگ
• طرح دعاوی ملکی، رفع تعارض و اثبات مالکیت
• تطبیق وضع موجود با اسناد قدیمی ثبتی

۴. هزینه تهیه نقشه شمیم چقدر است؟

هزینه تهیه نقشه شمیم بسته به مواردی مانند موقعیت ملک، مساحت، نوع دسترسی، سطح پوشش ایستگاه های شمیم و نیاز به تایید کارشناس رسمی متفاوت است. اما به صورت تقریبی، هزینه از ۳ تا ۱۰ میلیون تومان در شرایط عادی متغیر است. برای املاک بزرگ یا پروژه های خاص، این عدد می تواند بیشتر باشد.

۵. چگونه میتوان از صحت نقشه شمیم اطمینان حاصل کرد؟

1. اتصال به سامانه شمیم باید در فایل خام دستگاه GNSS ثبت شده باشد (با گزارش دقیق طول، عرض، ارتفاع، و نام ایستگاه مرجع).
2. مهر و امضا توسط نقشه بردار یا کارشناس رسمی دادگستری الزامی است. همچنین کد رهگیری سامانه شمیم یا مکاتبات با ثبت اسناد، برای اثبات صحت فنی و قانونی نقشه کفایت می کند.