GIS چیست و چه کاربردی دارد؟

امروزه جغرافیا از اهمیت و جایگاه ویژه ای در زندگی ما برخوردار است. سامانه اطلاعات جغرافیایی یا GIS که مخفف عبارت Geographic Information Systems است؛ برای تحلیل و بررسی اطلاعات مکانی مورد استفاده قرار گرفته می شود. در این مطلب به تعریف GIS چیست و چه کاربردی دارد خواهیم پرداخت، با ما تا انتها همراه شوید.

تعریف GIS چیست؟

سامانه اطلاعات جغرافیایی یا GIS ابزارها و خدمات کامپیوتری را تعریف می کند که داده های مرتبط به موقعیت های موجود در سطح زمین را ثبت و ضبط، تحلیل و در نهایت نمایش می دهد. برای اینکه بهتر این موضوع را درک کنید یک مثال می زنیم.

به احتمال زیاد تاکنون از گوشی هوشمند برای پیدا کردن نزدیک ترین فروشگاه، پمپ بنزین و… یا برای نمایش مسیرها استفاده کرده باشید. بدون اینکه از این جریان آگاهی داشته باشید، شما از سیستم GIS استفاده کرده اید.

در واقع نرم افزاری است که توانایی مدیریت، بررسی و تجزیه داده های جغرافیایی را با تجسم آمارهای جغرافیایی توسط نقشه ها و اطلاعات آب و هوا را ایجاد می نماید.

تاریخچه GIS

راجر تاملینسون مخترع سیستم جغرافیایی کشور کانادا در سال 1960 به عنوان اولین فردی که سیستم اطلاعات جغرافیایی رایانه ای را در دنیا به وجود آورد. تاملینسون به عنوان پدر GIS در جهان شناخته می شود.

GIS ابزار خوبی برای گرفتن تصمیم گیری های هدفمند برای کار و صنعت است، چرا که امکان تحلیل و تجزیه اطلاعات محیطی، توپوگرافی را ایجاد می کند. سامانه اطلاعات جغرافیایی به مردم کمک می کند تا توسط آن بتوانند از مسیریابی های سخت عبور کرد و به راحتی برای رسیدن به اماکن مورد نظر از آن استفاده نمایند.

تاریخچه استفاده از GIS در ایران به مصوبه مجلس شورای اسلامی در سال 1369 بر می گردد که مسئولیت استفاده از این سیستم بر عهده سازمان نقشه برداری کشور قرار گرفت.

فعالیت های اجرایی برای استفاده در سال 1371 توسط وزارت صنایع و معادن شروع شد و سازمان هایی همچون وزارت کشاورزی، شهرداری تهران، سازمان جنگل ها و مراتع و… می توان نام برد، که از این سیستم استقبال کرده و از آن در طرح ها و برنامه های خود استفاده کردند.

اگر دنبال پیدا کردن یک مکان جدید برای نقل مکان به آنجا باشید، می توانید با استفاده از داده های ذخیره شده، اماکن نزدیک به همراه اطلاعات مشابه به شما کمک کند تا به مکان مورد نظر خود نزدیک شوید.

خدمات قابل ارائه با استفاده از داده های GIS

• تحلیل و بررسی نقشه قیمت املاک
• قیمت گذاری املاک با تجزیه و تحلیل داده های املاک و مستغلات در سیستم GIS
• تاسیس شعبات جدید موسسات بیمه با تجزیه و بررسی داده های بیمه ها در سیستم GIS
• تحلیل و بررسی داده های مجتمع های تجاری و اداری در سیستم GIS
• تحلیل و بررسی داده های ترمینال های مسافربری در سیستم GIS در جهت افزایش آنها در مناطق مورد نیاز
• تحلیل و بررسی داده های مربوط به مشاغل با استفاده از GIS و…

کاربردهای GIS در صنایع گوناگون

کاربرد GIS با توجه به نیازهای هر کشور یا منطقه ای در قسمت های مختلفی رشد داشته است. برای مثال در اروپا از این سیستم برای پایگاه داده ثبت اسناد، محیط زیست و حفاظت از نقشه های توپوگرافی مورد استفاده قرار گرفته شده است.

بیشتر بخوانید: تمام آنچه درباره Web GIS لازم است بدانید:آموزش رایگان web Gis

در کانادا برای برنامه ریزی جنگل ها، میزان درختان و چوب قابل برداشت از آنها، برای دسترسی و شناخت راههای قابل دسترسی به جنگل ها استفاده می شود. در آمریکا  در بخش های مختلفی همچون شهرداری ها و برنامه ریزی برای شهرها مورد استفاده قرار می گیرد یا در ژاپن و چین برای نظارت و کنترل بر تغییرات موجود در محیط زیست و… به کار گرفته می شود.

از GIS در اکثر رشته هایی که به زمین ارتباط دارند، همچون نقشه و داده های جغرافیایی مکان دار و بررسی تجسمی استفاده می شود. از جمله کاربردهای  GIS در صنایع مختلف می توان به علوم نقشه برداری، کشاورزی، جنگل داری، نفت و گاز، مدیریت ترافیک، جغرافیا، شهرسازی، زمین شناسی، شهرسازی، مخابرات، مهندسی، بیمه، گردشگری و… اشاره کرد.

مولفه های تشکیل دهنده GIS

به صورت کلی از 4 مولفه زیر بنایی تشکیل شده است که عبارتند از:

• سخت افزار
• نرم افزار
• سازمان و نیروی انسانی
• داده ها

سخت افزار به تجهیزاتی که باعث به نتیجه رسیدن مطالعات انجام شده گفته می شود که به مهم ترین سخت افزارهای مورد نیاز می توان به رایانه ها، صفحه کلید، ماوس، پرینتر، رقومی کننده، رسام ها، اسکنر و … اشاره کرد.

نرم افزار به برنامه های مورد نیاز برای راه اندازی GIS اختصاص دارد. که از مهم ترین نرم افزارهای این حوزه می توان به: آرک ویو، مپ اینفو، آرک اینفو؛ اسپانز و… اشاره کرد که توسط شرکت های بزرگ کامپیوتری جهان با دارا بودن توابع عملیاتی بسیار زیاد برای انجام محاسبات، تجزیه و بررسی آمارها مورد استفاده قرار گرفته می شوند.

سازمان و نیروی انسانی مهم ترین قسمت GIS است، چرا که داده ها و عملیات های انجام شده را نظارت و کنترل می نماید. نرم افزارها و سخت افزارهای قدرتمند GIS بدون داشتن نیروی انسانی متخصص و ساماندهی آنها ارزشی ایجاد نخواهد کرد.

داده ها تشکیل دهنده  GISاست، چرا که تمامی عملیات ها و فعالیت هایی که در دستور کار قرار گرفته می شود برای دریافت داده ها صورت می گیرد. هرچقدر کیفیت داده ها بالاتر باشد در نهایت دقت و تحلیل و مدلسازی نیز با کیفیت بالاتری انجام می شود و در نهایت داده های ارزشمندتری را در اختیار کارشناسان قرار می دهد.

بعد از قرار گیری داده ها در اختیار متخصصان، روش های استفاده از این داده ها هم تعیین کننده خواهد بود.

نتیجه گیری

برنامه ها و نرم افزارهای مختلف GIS ایجاد شده تا تمامی افراد بتوانند تجربه کاربری بهتری را داشته باشند و از این نرم افزارها می توانید روی کامپیوتر، لپ تاپ، گوشی هوشمند نصب کنید تا در صورت نیاز بتوانید از این نرم افزارها استفاده کنید.

سایت مپ اسکیل بسیاری از نرم افزارهای GIS را در بخش نرم افزارهای سایت برای دانلود متقاضیان این حوزه قرار داده تا دسترسی راحت همراه با کرک آن را در اختیار داشته باشید.

در صورت نیاز به هر گونه مشاوره و راهنمایی بیشتر در زمینه GIS و نرم افزارهای قرار داده شده در سایت می توانید با شماره 09120448336 یا شماره دفتر 02128423013 در تماس باشید همچنین در صورت پرسیدن سوال در قسمت نظرات همین مطلب در اسرع وقت پاسخگوی شما عزیزان خواهیم بود.